Món ăn chống háo khát trong mùa hè

Món ăn chống háo khát trong mùa hè


Mía, dưa hấu, đậu xanh, bí đao, mướp đắng... là các thực phẩm cực kỳ hữu ích trong mùa hè vì có tác dụng thanh nhiệt, giảm tác hại của tiết trời nóng, sinh tân dịch khiến người đỡ háo khát.

Mùa hè thuộc hành hỏa, tiết trời nóng bức, hỏa dễ làm tổn thương dương khí. Quá trình chuyển hóa thay cũ đổi mới trong thân thể cũng diễn ra rất mạnh mẽ, cơ thể mất nhiều tân dịch do bài tiết mồ hôi. Vì vậy trong ẩm thực, cần chọn dùng các thực phẩm có công dụng thanh nhiệt giải thử, ích khí dưỡng âm, sinh tân chỉ khát, bao gồm:

Đậu xanh: Giúp thanh nhiệt, giải độc, là một trong những loại thực phẩm tuyệt vời cho mùa hè. Dân gian thường dùng đậu xanh dưới dạng nấu cháo, nấu chè hoặc ủ thành giá đỗ ăn rất mát và bổ.

Bạch biển đậu: Làm dịu cái nóng, kiện tỳ, ích khí, đặc biệt tốt cho những tháng cuối mùa hạ và đầu mùa thu. Nhà bác học Lý Thời Trân cho rằng biểu đậu có thể cầm tiêu chảy, thanh nhiệt, làm ấm tỳ vị, trừ thấp nhiệt và làm hết chứng tiêu khát.

Dưa hấu: Thanh nhiệt, giải khát, trừ phiền rất tốt, được người xưa mệnh danh là “thiên nhiên Bạch hổ thang”, ý muốn nói dưa hấu có tác dụng thanh nhiệt mạnh không kém gì Bạch hổ thang, một trong những bài thuốc thanh nhiệt tả hỏa điển hình. Đặc biệt, vỏ của quả dưa hấu, còn gọi là tây qua bì, cũng là một vị thuốc có công dụng thanh nhiệt giải thử, sinh tân chỉ khát, thường được dân gian dùng dưới dạng sắc, hãm uống thay trà hoặc chế thành các món nộm.

Mướp đắng: Tính hàn, có công dụng thanh hỏa, tiêu nóng, làm sáng mắt, giải nhiệt. Người ta thường dùng mướp đắng dưới dạng ăn sống, luộc, xào với trứng, nhồi thịt băm hoặc thái phiến, phơi khô, hãm uống thay trà.

Bí đao: Cũng có các tác dụng trên. Dân gian thường dùng bí đao để nấu các món canh thanh nhiệt, giải nhiệt hoặc rửa sạch rồi ép lấy nước uống. Thậm chí, vỏ bí đao cũng có tác dụng giải nhiệt, nhiều phương thuốc dân gian đã dùng vỏ bí đao cùng với vỏ dưa hấu sắc lấy nước uống thay trà.

Dưa chuột: Không chỉ mát mà còn lợi tiểu tiện, dùng dưới dạng ăn sống, làm nộm, chế thành dưa góp hoặc dưa muối cả quả (loại dưa chuột bao tử). Thậm chí dưa chuột có thể xào với một số loại thịt thành những món ăn khá hấp dẫn.

Củ đậu: Thường dùng ăn sống, làm nộm, nấu canh, xào với thịt hoặc rửa sạch ép lấy nước uống giải khát.

Rau dền: Làm mát, làm sáng mắt, lợi cho ruột. Nó còn chứa rất nhiều sắt, canxi, sinh tố C và đặc biệt là lysine, rất cần cho quá trình sinh trưởng phát dục của thanh thiếu niên.

Rau cần: Thanh nhiệt lợi niệu, hóa đàm, là loại rau lý tưởng trong mùa hè cho những người bị vữa xơ động mạch, tăng huyết áp và bệnh lý tuyến giáp trạng.

Ngó sen: Làm mát máu, giải khát và nóng. Dân gian thường dùng ngó sen dưới dạng sắc uống thay trà, làm nộm hoặc rửa sạch rồi ép lấy nước uống.

Nấm rơm: Chứa nhiều chất đạm, sinh tố C và các axit amin rất cần thiết cho cơ thể, có công dụng bồi bổ và thanh nhiệt tiêu nóng. Đây là thực phẩm lý tưởng trong mùa hè cho những người bị tăng huyết áp, rối loạn lipid máu và các bệnh lý gan mật.

Mía: Dùng rất tốt trong mùa hè để phòng chống các chứng bệnh viêm nhiệt có biểu hiện miệng khô họng khát, sốt cao mất nước, tiểu tiện sẻn đỏ, đại tiện táo... Dân gian thường dùng dưới dạng ăn sống, ép hoặc sắc lấy nước uống thay trà giải khát.

Lê: Làm mát phổi, tim, tiêu đàm, giáng hỏa, giải độc.

Quả dâu: Bổ gan thận, dưỡng huyết, làm sáng mắt, nhuận tràng, làm đen râu tóc. Nên dùng nhiều trong mùa hè dưới dạng siro dâu làm nước giải khát, trà dâu hoặc chế thành mứt dâu.

Nho: Bổ khí huyết, sinh tân dịch, kiện tỳ khai vị, cường tráng gân cốt, là một trong những loại quả chứa rất nhiều nước, có khả năng thanh nhiệt, trừ phiền, giải khát trong mùa hè rất tốt.

Ngoài ra, trong mùa hè còn nên trọng dụng một số thực phẩm như mướp, cải cúc, xích tiểu đậu, đậu tương, củ cải, súp lơ, rau đay, mùng tơi, cà chua, cam, quýt, chuối tiêu, trám, táo tây, bạc hà, kỷ tử, kim ngân hoa, cúc hoa, bàng đại hải, quyết minh tử, thịt vịt, cua, ốc, hến, trai, sò, ngao... Nên tránh hoặc hạn chế dùng các thực phẩm như thịt dê, thịt chó, thịt hoẵng, thịt chim sẻ, long nhãn, vải, hẹ, hành tây, hạt tiêu, nhục quế, gừng, đại hồi, lạc rang, rượu trắng.

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)